Herdenking Kristallnacht in Rheine – 9 november 2022

Bij de herdenking van de Kristallnacht was ook dit jaar de Bornse afvaardiging aanwezig. Deze bestond uit burgemeester Jan Pierik, leden van het Comité 4&5 mei en leden van het Partnercomité Borne-Rheine. De bijeenkomst begon om 19.00 uur met een kranslegging bij het herdenkingsmonument op de plek waar de synagoge heeft gestaan. Aansluitend gingen alle aanwezigen naar de Volkshochschule en werd de herdenking voortgezet met een lezing over Dr. Scholl.

Achtergrond
De Kristallnacht (ook wel Nacht van het gebroken glas) was een door de nazi’s georganiseerde actie gericht tegen het Joodse deel van de Duitse bevolking. De Kristallnacht vond plaats in de nacht van 9 op 10 november 1938.
In heel Duitsland werden Joden en hun bezittingen aangevallen. Er werden 1400 synagogen in brand gestoken en gesloopt. Ongeveer 7500 winkels en bedrijven van Joden werden vernield. Ook Joodse huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen moesten het ontgelden. Het werd de brandweer verboden de branden te blussen. Volgens eerste verslagen werden tijdens de Kristallnacht 96 Joden op straat vermoord. Ook in Oostenrijk en Sudetenland werden Joden aangevallen en hun bezittingen vernield.

Meer recente onderzoeken stellen het aantal echter op meer dan 400 Joden die tussen 7 en 13 november vermoord of tot zelfmoord gedreven werden. Voegt men hierbij het aantal doden in de concentratiekampen waar direct na 10 november ongeveer 30.000 Joodse jongere en gezonde mannen werden opgesloten, dan komt men bij een getal van meer dan 1400. Nazipropagandaminister Joseph Goebbels wordt gezien als het brein achter de Kristallnacht.

Lezing over Dr. Scholl
Na de kranslegging bij het monument was er een lezing over Dr Scholl en zijn kinderen Hans en Sophie.
De broer en zus, Hans en Sophie Scholl, werden bekend als leden van de “Witte Roos”, een in München hoofdzakelijk uit studenten bestaande groepering die tijdens de Tweede Wereldoorlog actief was in het verzet tegen het nationaalsocialisme, met name in de verspreiding van pamfletten tegen de oorlog en de fascistische dictatuur onder Adolf Hitler.

Hans en Sophie Scholl

Vanaf de naoorlogse periode tot heden worden Hans en Sophie Scholl beschouwd als belangrijke symbolische figuren van een op humanistische waarden gebaseerd verzet binnen Duitsland tegen het totalitaire naziregime. Hun ouders waren de politicus Robert Scholl (1891-1973) en Magdalena Scholl-Müller (1881-1958). Het gezin woonde tot 1930 in Forchtenberg, van 1930 tot 1932 in Ludwigsburg en vanaf 1932 in Ulm (beide in Württemberg).

Hans en Sophie Scholl werden op 18 februari 1943 tijdens het uitdelen van pamfletten aan de universiteit van München verrast door de conciërge Jakob Schmid en aangeklaagd bij de Gestapo. Op 22 februari 1943 werden ze ter dood veroordeeld door het Volksgerechtshof onder leiding van Roland Freisler en op dezelfde dag onthoofd met de guillotine door Johann Reichhart in de gevangenis van München-Stadelheim.
(tekst met dank aan Comité 4&5 mei)